Im lặng ngắm hư vô

Đồng hồ vừa điểm 12 tiếng tròn trĩnh. Màn đêm đã buông xuống thật sâu... Thiên hạ có người đang say giấc điệp, có kẻ đang mơ giấc mộng vàng, còn tôi... bắt đầu thức giấc để nhìn ngắm hư vô.

Hư vô là không có gì, sao ta có thể nhìn ngắm? Hư vô là rỗng tuếch, ta có thể chiêm ngưỡng điều chi? Hư vô là vô cái hư (không thật tồn tại) hay là vô cái không có gì, vô cái trống không? ...

Nếu nói cái không có gì là không thật tồn tại thì không đúng, vì nhờ có cái không tồn tại thì cái tồn tại mới có chỗ đứng. Chẳng hạn như nhờ khoảng trống nhất định nào đó mà cái bàn được đặt. Nếu khoảng trống không có đó thì cái bàn được đặt ở đâu? Bởi vậy tuy nói là hư nhưng cái hư này tồn tại như là cái nền cho cái thật tồn tại.

Cái khoảng trống có trước hay bản thân vật tồn tại có trước? Ôi... chúng ta đang bước vào cuộc tranh luận về con gà có trước hay quả trứng có trước, chẳng ích lợi gì!.... Tôi chỉ biết rằng nhờ hư vô mà vật thể tồn tại và nhờ vật thể tồn tại mà hư vô được nói đến. Nếu chẳng có vật thể thì cũng chẳng có hư vô mà nếu không có hư vô thì cũng chẳng có vật thể.

Nói đến đây tôi lại nhớ đến học thuyết Duyên khởi của Phật giáo: Nhờ có cái này nên mới có cái kia, nhờ có cái kia nên mới có cái này. Thế giới là mắc xích vô tận mà mỗi một đối tượng đơn giản chỉ là một mắt xích trong chuỗi dài bất khả lượng đó.

Vậy ta chỉ tồn tại khi tha nhân tồn tại và tha nhân tồn tại chỉ khi có ta để chứng kiến. Cũng như ta chỉ là ta khi ta có quan hệ với xã hội và xã hội chỉ là xã hội khi xã hội được nhiều cá nhân tham gia. Đây là mối tương quan hai chiều mà cả hai có liên hệ mật thiết với nhau chứ không quyết định nhau....

Màn đêm đã buông sát xuống căn phòng nơi tôi ngồi im lặng để thưởng thức buổi trà khuya... Tôi có thể hình dung được sự im lặng khôn cùng của trời đất và mọi người nhờ đâu?........ Có lẽ nhờ nội tâm tôi đang xao động tột cùng chăng?!