Tất nhiên và ngẫu nhiên

Hạt xoài muốn thành cây xoài thì cần phải được đem gieo xuống đất...

Cây xoài muốn có quả xoài thì cần phải tưới nước, bón phân, chăm sóc vun trồng...

Hạt xoài không tự nhiên thành cây xoài cũng như cây xoài không tự nhiên có quả xoài...

Không có cái gì là tự nhiên cả! Tất cả đều tuân theo quy luật của nó.

Viện dẫn đến ngẫu nhiên chỉ là những kẻ mù mờ về những yếu tố cấu thành ra bản thân nó.

Không có cái ngẫu nhiên nào tồn tại!

Có câu truyện Hy Lạp kể về một anh chàng buồn bã, ngồi thơ thẩn trên tảng đá giữa đồng cho tan nỗi buồn hiu quạnh... đột nhiên có chú đại bàng bay ngang qua, miệng ngậm con rùa trong miệng, vượt đại dương xa xôi, bay ngang qua anh chàng sầu đời, mỏi miệng thả chú rùa trong miệng xuống... chú rùa rơi thế nào lại đúng ngay đầu anh chàng sầu đời... anh chàng đi theo nỗi buồn của mình mà không biết tâm sự cùng ai...

Anh chàng trên ngẫu nhiên bị con rùa rơi trúng đầu?

Chú đại bàng ngẫu nhiên mỏi miệng đúng chỗ anh chàng trên?

Sẽ là ngẫu nhiên nếu anh chàng này được thay bằng cô nàng nào đó hay bằng bất kỳ ai khác... thì đều chết cả. Bất kể là ai! Anh chàng này chỉ là ngẫu nhiên trong mối quan hệ với chú đại bàng đang ngoạm con rùa trong miệng nhưng là tất nhiên với bản thân anh chàng đang sầu đời này, bởi chỗ đó, địa điểm đó, nỗi buồn đó và chú rùa đó, anh chàng đó phải chết. Thế thôi.

Sẽ là ngẫu nhiên với địa điểm có anh chàng đang ngồi này nhưng là tất nhiên với chú đại bàng bởi thời gian đó, sức nặng của con rùa trong miệng, chú đại bàng nhất định phải nhả ra, vấn đề là nhả ra ở chỗ nào mà thôi.

Sẽ là ngẫu nhiên... nếu cái ngẫu nhiên được đặt trong mối quan hệ với cái tất nhiên còn cái tất nhiên là cái nhất định phải xảy ra bởi chúng hoạt động theo quy luật tất yếu của sự sống nên mọi thứ đều tất nhiên bởi mọi thứ đều có quy luật hoạt động của riêng mình.

Không có cái được gọi là ngẫu nhiên tồn tại nếu chúng đứng độc lập bởi ngẫu nhiên là gì nếu không phải là sự tình cờ... có lý do của cái tất nhiên?!

Vậy đừng hy vọng vào sự may rủi, sự tình cờ, sự ngẫu nhiên nếu ngay từ giây phút này, chúng ta không gieo mầm, tưới tẩm và vun bồi cho hạt xoài để tương lai triển nở thành cây xoài và quả xoài...

Mọi sự trông chờ vào may mắn, ngẫu nhiên... đều chỉ là luận điệu của những kẻ lười biếng và trộm cắp thành quả của người khác.