Cảm ơn cuộc đời...

Ngày chủ nhật trong lành, sau cơn mưa đêm tầm tã, tôi thức giấc dưới ánh bình minh dịu nhẹ. Hít vào, thở ra một hơi thở thật sâu. Tôi mỉm cười: cảm ơn tất cả, cho tôi hôm nay.

Chúng ta sẽ không có mặt ở đây nếu không có cha mẹ của mình. Chắc chắn như thế. Cha mẹ cho ta hình hài này để sống, để trưởng thành, để trải nghiệm, để học những bài học, để buồn, để vui. Tiết thanh minh, thắp nén nhang lòng, hướng về tổ tiên nguồn cội, cúi đầu...

Chúng ta cũng đã được sống với những tháng ngày yên ả, hoà bình, không chạy loạn chiến tranh. Mỗi ngày chạy nhảy chơi đùa cùng với những đứa bạn quanh xóm, dưới mái hiên nhà, dưới bóng cây gạo, dưới bờ ao xanh và giữa cánh đồng lúa chín. Tuổi thơ trôi đi như một bài hát, như một làn ca dao êm ái.

Chúng ta cũng được học với biết bao thầy cô, từ tiểu học đến đại học, từ trường lớp đến quanh ta. Ê a với những bài học vỡ lòng đến thức thâu đêm hoàn thành bài luận, những bài thơ ghép vần đơn giản đến những suy tư vượt ra khỏi lực hút của trái đất, bay xa khám phá các thiên hà bao la vô tận ngoài kia. Tháng ngày học tập đầy những ước mơ đẹp, lý tưởng cao vời.

Tháng năm thay đổi, mạng internet đưa ta đi đến mọi ngóc ngách của thế giới. Thông tin vừa xảy ra từ đầu bên kia trái đất, bên này đã được cập nhật từng giây. Mạng xã hội đưa ta đến với tất cả mọi người, cả những tâm tư được bộc lộ hay những ẩn khuất được giấu kín. Ta đã được học cho chính mình những bài học, âm thầm lớn lên giữa vô vàn các thông tin đan xen, chống trái, đối nghịch.

Ta là ai giữa thiên hà vô tận ngoài kia?

Ta chưa xứng để gọi là hạt bụi, cũng chưa đủ tầm để ngang với làn khói mỏng bay lên. Ta nhỏ bé quá giữa 8 tỷ người đang sống ngoài kia, với trái đất hàng triệu năm và với vũ trụ hàng chục tỷ năm này. Chỉ vì ảo tưởng mà ta nghĩ là ta quan trọng, khổ đau hay hạnh phúc của ta là to tát đó thôi. Thật ra, trăm năm của ta có đáng là bao so với thời gian được tính bằng năm ánh sáng?!

Nhưng trong ta có cũng có đủ kết cấu như vũ trụ rộng lớn thăm thẳm ngoài kia. Hàng triệu Noron thần kinh trong bộ não to hơn cái nắm tay, biết bao mạch máu giăng kín cái thân thể mét sáu này? Đã có nhà khoa học nào khám phá được hết chiều sâu tâm thức này của ta? Đã có máy nào tính toán được tốc độ đi của tâm trí tưởng tượng này? Ta cũng bao la bí hiểm như vũ trụ vô tận vậy.

Ta là một vũ trụ thu nhỏ, tìm về với chính mình cũng chính là đang tìm hiểu thế giới bên ngoài. Ta đến với đời, có thể để vẽ lên những bức tranh xấu xí để khi sự ra đi của ta khiến cả thế giới hân hoan, cũng có thể vẽ lên những bức tranh mỹ miều để ngày ta nhắm mắt có người rơi giọt lệ. Nhưng dù hân hoan hay lệ nhỏ, cũng chẳng thể chiến thắng được lớp bụi thời gian. Rồi mọi thứ ta làm, mà chỉ để trông chờ vào lời khen hay tiếng chê của người khác, đều phù phiếm như quáng nắng hư hao.

Chỉ có mỗi khoảnh khắc ta sống, với những việc ta đã, đang làm mới kết dệt nên chính hình hài này, mới xác định ta là ai. Và cũng chính từ đó, bức tranh tương lai ấy mới được định hình. Rồi ta có cơ hội được sinh ra làm người một lần nữa, được gặp lại cha mẹ ta xưa, sống trong hoà bình yên ả, trưởng thành dưới luỹ tre làng đó, được học lại ê a những bài học làm người? Có bao nhiêu cơ hội cho ta trong vô lượng kiếp luân hồi sinh tử?

Kiếp người chớp mắt trăm năm, ta nhận được những gì?

Càng nắm chặt, ta càng mất đi. Không ai nói mất cái thứ ta chưa từng có. Ta chỉ gọi là mất khi cái ấy ta đã từng nắm chặt. Nghiệm lại xem ta đã từng nắm cái gì, và cái gì ta có thể nắm? Danh, lợi, sắc, tình... đã từng có thời cho ta ảo tưởng rằng ta có tất cả, nhưng rồi, theo năm tháng, chẳng có thứ gì ở lại. Chúng đều rời bỏ ta theo một cách nào đó. Khi chúng bắt đầu rời xa, ta hoảng sợ, càng hoảng sợ ta càng cố níu bám, càng cố níu bám thì chúng lại càng rời bỏ nhanh hơn. Cái này xô đẩy cái kia, cái này kéo theo cái kia... để cuối cùng ta quay cuồng trong đau khổ, trong hoảng hốt bi thương.

Khi ta bắt đầu học cách cho đi thì ta lại nhận ra kỳ thật ta chẳng có cái gì để cho cả. Mọi thứ đến với ta trong một giai đoạn nhất định nào đó, để rồi nó rời đi. Ta tưởng ta đã từng nắm nó, nhưng không, chính nó đã nắm ta, bóp nghẹt ta trong chấp thủ bám víu, để đến khi nó phủ phê và ta cạn kiệt thì nó rời đi mà thôi. Ta chưa từng nắm được bất cứ cái gì để ảo tưởng mình cho đi cả. Gọi là buông mà kỳ thật chưa có gì để buông cả, chỉ đơn giản là nhận diện ta đã trắng tay và bây giờ vẫn tiếp tục trắng tay lại mà thôi.

Mọi nhân duyên đến với ta như chiếc xe tạm dừng để nghỉ ngơi, để sạc điện và cũng để dạy cho ta những bài học, những trải nghiệm ở đời. Ta bám víu vào chuyến xe ấy, hân hoan khi nó về và đau khổ khi nó đi... chính là những bài học sâu sắc cho ta được trưởng thành, được hiểu chính mình hơn. Không có chuyến xe nào là dư thừa, không có hành khách nào là vô nghĩa... Tất cả, tất cả, dù chỉ là cái nhìn thoáng qua hay trao nhau lời hẹn ước, hay từng chung sống trăm năm... rồi cũng có ngày bỏ ta như chuyến xe kia rời bến. Học được bài học thì trưởng thành mà không học được bài học nào thì tiếp tục quay cuồng trong đau khổ, bất an.

Ta ngày hôm nay, có mặt nơi đây, là nhờ tất cả những gì đến bên ta tác tạo nên. Bao nhiêu vết xước, bao nhiêu lời nói yêu thương hay đau thương, bao nhiêu ánh nhìn trìu mến hay giận hờn... đều góp phần hình thành nên ta hôm nay. Nếu bây giờ ta còn nuôi dưỡng lòng hận thù với những thứ làm ta đau khổ nghĩa là ta đang hận thù chính mình. Nếu bây giờ ta biết tri ân chính ta trong giây phút hiện tại, cũng có nghĩa là ta biết tri ân mọi nhân duyên đến và đi trong đời, dù chỉ là xúc cảm thoáng qua hay vô cùng sâu sắc.